Hoe asbest in het dak verwijderen? Stappenplan en richtlijnen

Bepaalde soorten daken, zoals daken met golfplaten of kunstleien, kunnen asbest bevatten. Ook in oude onderdaken kan wel eens asbest zitten. Zolang deze dakelementen in goede staat blijven, is er weinig risico aan verbonden. Dat is echter wel het geval wanneer deze dakelementen ouder worden en verweren. In dat geval kunnen asbestdeeltjes vrijkomen, en dat is schadelijk voor zowel het milieu als de gezondheid.

Hoe weet je of je dak asbest bevat? Hoe moet je een asbest dak het best verwijderen en vervangen? En wat is de kostprijs voor het vervangen van een asbest dak?

Is het verplicht om asbest te verwijderen?

De Vlaamse regering heeft beslist dat alle asbestdaken tegen 2034 vervangen moeten worden. Er is dus nog even tijd, en dat heeft z’n reden.

Asbest dat in een dak in goede staat zit, vormt in principe geen gevaar voor het milieu of de gezondheid. Indien je dak nog in goede staat is, dan zitten de asbestvezels stevig vast in het materiaal. Op dat moment vormt er geen gevaar.

Asbest vormt pas een gevaar wanneer het dak verouderd, verweerd of beschadigd raakt. In dat geval komen de asbestvezels immers vrij in de omgeving, en op dat moment vormen ze een risico.

Je moet dus zelf een beetje inschatten welk risico je loopt met je asbest dak. Is je dak in goede staat, dan mag je het dak in principe nog even laten zoals het is. Is je dak daarentegen verouderd of beschadigd, dan doe je er goed aan om het dak meteen te vervangen.

Sowieso is het een goede regel om je asbest dak na 30 jaar te vervangen. Hoe ouder het wordt en hoe meer beschadigd het raakt, hoe moeilijker het wordt om de asbest op een veilige manier te verwijderen.

Hoe asbest in het dak herkennen?

Er zijn verschillende manieren waarop je kan inschatten of je al dan niet asbest in het dak zou kunnen hebben. Deze indicatoren geven slechts een inschatting. Je bent dus niet 100% zeker of je al dan niet asbest in je dak hebt zitten. Om zeker te zijn, kan je best een analyse laten uitvoeren in een labo.

Productiejaar

Een eerste indicator is het productiejaar van de dakelementen.

Leien die geproduceerd zijn vóór het jaar 1990 bevatten steeds asbest. Leien die geproduceerd zijn na het jaar 1996 zijn in principe asbestvrij. Wel kan het zijn dat leien die na 1996 nog geplaatst zijn, alsnog asbest bevatten. Dat komt omdat sommige bouwbedrijven hun asbesthoudende leien alsnog geplaatst hebben om hun voorraad af te bouwen.

Golfplaten die geproduceerd zijn vóór 1992 bevatten steeds asbest. Golfplaten die na 1997 geproduceerd zijn, zijn in principe asbestvrij. Maar ook hier kan het zijn dat sommige golfplaten alsnog asbest bevatten in de periode na 1997-1998.

Het verbod op de productie van asbestcement kwam er in België in het jaar 1998.

Label

Een tweede indicator is het label of de markering op de golfplaten of leien. Asbestvrije leien of golfplaten zijn voorzien van een N of NT label.

Merk

Sommige merken van leien zijn eerder overgeschakeld naar de productie van asbestvrije leien tussen de periode 1990 en 1996. Het gaat vooral om leien van de merken Stonit en Alterna. Andere merken, zoals Multex, Country, Eterna of Big Ben, produceerden wel nog asbesthoudende leien in die periode.

Textuur

Ook het uitzicht en de textuur van de golfplaten of de leien kunnen je een indicatie geven over het al dan niet bevatten van asbest.

Asbesthoudende golfplaten zijn meestal opgebouwd uit meerdere lagen, en ze hebben een textuur in de vorm van een honingraat. Golfplaten met asbest hebben ook dikkere vezels in de breuklijnen. De vezels bij asbestvrije platen zijn veel fijner.

Hetzelfde kan gezegd worden van leien. Ook daar zijn de vezels in de breuklijnen veel dikker bij asbesthoudende leien. Bij asbestvrije leien zie je fijne haartjes in de breuklijnen.

Formaat

Wat betreft de leien kan ook het formaat een indicator zijn. Kleine leien met formaten 40 op 20 cm en 40 op 24 cm zijn asbesthoudend. De leien met grotere formaten 60 op 40 cm, 60 op 32 cm en 45 op 32 cm zijn asbestvrij.

Vuurtest

Tot slot kan je ook een vuurtest uitvoeren. Hou een vlam langs de breuklijn, en bekijk de reactie van de vezels. Gaan ze gloeien of smelten ze weg, dan zit er asbest in de leien of golfplaten.

Hoe asbest in het dak verwijderen?

Bevat je dak asbest, dan zit er niets anders op dan je dak te verwijderen en te vervangen. Is je dak nog in goede staat, dan kan je dit nog even uitstellen. Maar coaten of herstellen is helaas geen optie. Bij elke bewerking die je uitvoert op het dak, loop je immers het risico dat asbestvezels vrijkomen in de omgeving. Je dak coaten of een overzetdak plaatsen is dus geen optie.

Hoe ga je juist tewerk bij het verwijderen van een asbestdak en het vervangen door een nieuw dak?

Asbestdak verwijderen

De eerste stap is het verwijderen van het asbest dak. Je bent in principe vrij om dit zelf te doen, maar aangezien het gaat om een delicate klus waar de juiste kennis en het gepaste materiaal voor nodig is, is het toch aan te raden om een beroep te doen op een professionele asbestverwijderaar.

Bij het verwijderen van asbest moet je rekening houden met enkele zaken, om zeker te vermijden dat asbestdeeltjes loskomen en in de lucht terecht komen. Dit zijn enkele tips die hierbij kunnen helpen.

• Maak de asbest platen heel voorzichtig los van het dak. Hou ze steeds in één geheel.
• Gebruik bij voorkeur een lift om de platen van het dak naar beneden te krijgen.
• Verzamel alle asbestplaten in een afgesloten container.
• Vermijd het over elkaar schuiven van asbestplaten.

Nieuw dak plaatsen

Eens alle asbestplaten van het dak zijn verwijderd, kan je overgaan tot het plaatsen van een nieuwe dakbedekking. Je hoeft hierbij helemaal niet dezelfde soort dakbedekking te leggen. Je kan ook kiezen voor een andere soort dakbedekking. Dit kan je woning een hele nieuwe look geven.

Je hebt uiteraard de keuze uit vele verschillende soorten dakbedekking. Je keuze zal moeten afhangen van meerdere factoren, zoals je persoonlijke voorkeur, de karakteristieken van je dak en je budget.

Bij het plaatsen van een nieuwe dakbedekking kan je van de gelegenheid gebruik maken om je dak helemaal in orde te brengen. Laat bijvoorbeeld een onderdak of dakisolatie plaatsen indien dit nog niet aanwezig is.

Wat is de prijs voor het verwijderen van asbest?

Het verwijderen van een asbesthoudende dakbedekking is een vrij arbeidsintensieve klus, waar heel veel voorzichtigheid bij komt kijken. Je hebt speciale materialen nodig om dakbedekking met asbest op een veilige manier van het dak te halen. Denk bijvoorbeeld maar aan een lift en een afgesloten container. Bovendien heb je ook beschermende materialen en mondmaskers nodig, voor de eigen veiligheid.

De prijs voor het afbreken van een asbestdak schommelt rond de 10 à 15 euro per m². Hou ook rekening met extra stortkosten voor het afvoeren van de materialen met asbest. Hier schommelt de kost gemiddeld rond 130 à 150 euro per ton.