Groendak: ontdek types, voordelen, richtprijs en premies

Wie milieubewust wil leven, die kan opteren voor een groendak. Dit type dak is niet enkel geschikt voor mensen die ecologisch willen wonen, ze worden ook vaak gerealiseerd door bedrijven en overheden die het goede voorbeeld willen tonen.

Hoe gaat de aanleg van een groendak in zijn werk? Wat zijn de voordelen en nadelen? En welke soorten vegetatie komen in aanmerking?

Wat is een groendak?

Een groendak is een daktype dat begroeid is met een bepaald type vegetatie. Het soort vegetatie dat je op een groendak kan laten groeien is heel divers. Het gaat over kruiden, vetplantjes, grassen, struiken, en soms zelfs kleine bomen. Ook heide of duinplanten zijn een mogelijkheid.

Wil je echt helemaal de ecologische toer op, dan kan je de vegetatie combineren met zonnepanelen of windmolens. In dat geval spreken we over een energiedak.

Een groendak kan zowel op een licht hellend als op een sterk hellend dak geplaatst worden. Groendaken die rijkelijk begroeid zijn met grote vegetatie kunnen enkel op licht hellende daken geplaatst worden met een hellingsgraad tussen de 1 en de 4 graden.

Kies je voor lage vegetatie, dan kan je groendaken realiseren op daken met een hellingsgraad tot 45°. Ga je echter boven de 35° helling, dan heb je wel speciale technieken nodig om de hele opbouw op zijn plaats te houden. Verderop in dit artikel ontdek je immers dat een groendak doorgaans uit verschillende lagen bestaat. Deze lagen moeten steeds de juiste volgorde behouden. Bij daken met een hogere hellingsgraad is dit soms een uitdaging.

Wel is het zo dat je op sterk hellende daken geen drainagelaag nodig hebt, een laag die je wel bij licht hellende daken nodig hebt. Bij sterk hellende daken kan het water immers op natuurlijke wijze afvloeien.

Grofweg kan je een onderscheid maken tussen twee types groendaken: het intensieve groendak en het extensieve groendak.

Voordelen en nadelen van een groendak

Een groendak aanleggen biedt zowel voordelen als nadelen. Voor wie van plan is om een groendak te plaatsen, is het interessant om deze voordelen en nadelen goed tegen elkaar af te wegen.

Voordelen van een groendak

+ Een groendak heeft uiteraard een hele natuurlijke uitstraling. Bovendien kan je kiezen voor vegetatie die met de seizoenen mee kleurt. Dit zorgt ervoor dat je dak er elk seizoen anders zal uitzien.

+ Een groendak heeft een isolerende werking. In de zomer houdt het de hitte buiten, in de winter houdt het de warmte binnen. Naast een thermisch isolerend vermogen heeft een groendak ook een geluidsisolerend vermogen.

+ De vegetatie op het dak heeft een beschermende werking, waardoor de levensduur van je dak minstens twee keer zo lang wordt.

+ De vegetatie op het dak zal regenwater opnemen en absorberen. Bij hevige regenval zal je groendak er dus mee voor zorgen dat het afwateringssysteem en het rioolsysteem niet verzadigd raken.

+ Net zoals gewone bossen zullen ook groendaken bijdragen tot het verminderen van de CO2-uitstoot. Bovendien filteren ze fijn stof, waardoor ze bijdragen tot het verbeteren van de luchtkwaliteit.

Nadelen van een groendak

– Een groendak heeft onderhoud nodig. Je kan kiezen voor een intensief groendak dat veel onderhoud nodig heeft, of een extensief groendak dat weinig onderhoud nodig heeft. Welk type je ook kiest, een groendak heeft altijd een minimum aan onderhoud nodig.

– Net zoals een gewone tuin kan ook een groendak last hebben van onkruid. Vooral tuindaken krijgen hiermee te maken, maar ook bij andere type groendaken is het niet uitgesloten.

– Een groendak is ook aantrekkelijk voor vogels en andere dieren. Ze gaan in het groendak op zoek naar voedsel.

– Is er schade aan je dak? Of heb je last van een lek? Dan is het met een groendak moeilijker op te sporen waar het probleem zich precies bevindt.

– De rijkelijk aangelegde groendaken vergen niet alleen veel onderhoud, er kan ook wel een flinke investering mee gemoeid zijn.

Soorten groendaken met prijs

Afhankelijk van het type vegetatie op het dak maakt men een onderscheid tussen twee soorten groendaken: het intensieve groendak en het extensieve groendak.

Dit zijn de richtprijzen voor beide type groendaken:

Type groendak	Prijs per m² (incl. btw en montage)
Intensief groendak	120 à 200€
Extensief groendak	45 à 100€

Intensieve groendaken (daktuinen)

Intensieve groendaken hebben het meeste weg van een tuin zoals we die kennen op de begane grond. Een intensief groendak kan begroeid zijn met gras, struiken, kruiden en zelfs bepaalde boomsoorten.

Aangezien dit type dak rijkelijk beplant is met vegetatie, is het zeer belangrijk dat de dakconstructie voldoende stevig is. Een dergelijke tuin met een rijkelijke vegetatie heeft immers een groot gewicht, die kan oplopen tot meer dan 200kg per vierkante meter. Een aangepaste dakconstructie is dus nodig. Voor de aanleg van dit type tuin is een vergunning nodig, en is een controle van de draagkracht door een bouwkundige vereist.

Aangezien dit type groendak gebruikt kan worden als tuin, zijn ze vaak ook beloopbaar. Een ander kenmerk van dit type groendak is dat het uiteraard veel onderhoud vraagt.

Omwille van de rijkelijke en soms grote vegetatie kan dit type groendak enkel gerealiseerd worden op daken met een zeer lichte hellingsgraad van 1 tot 4 graden. De grondlaag voor de vegetatie heeft doorgaans een dikte van meer dan 20cm.

Extensieve groendaken

We spreken van extensieve groendaken wanneer de daken begroeid zijn met een kleiner type vegetatie, zoals kruiden, vetplanten en mossen. Het is ook het type vegetatie dat nauwelijks onderhoud vraagt.

Extensieve daken hebben vaak een lichter gewicht en zijn doorgaans niet beloopbaar.

Het voordeel van het extensieve daken is dat ze lichter zijn, makkelijker te realiseren en ook goedkoper zijn dan intensieve groendaken.

Extensieve groendaken kunnen omwille van hun lage vegetatie gerealiseerd worden op daken met een hellingsgraad tussen de 1 en de 45 graden. De laagdikte voor de vegetatie bedraagt doorgaans niet meer dan 20cm.

Een vergunning is voor dit type dak niet nodig, maar vooraf is een controle van de draagkracht van de dakconstructie door een bouwkundige wel vereist.

Verschillende uitvoeringen qua opbouw

Eénlagig systeem

In dit systeem groeien de planten in een sterk drainerende grondlaag, die direct bovenop de waterkerende dakbedekkingslaag wordt aangebracht. Naarmate de planten verder groeien, zal deze grondlaag uiteindelijk helemaal verzadigd raken met de wortels van de planten. Dit is een nadeel, want het betekent dat de grondlaag z'n drainerende vermogen verliest. Als gevolg hiervan kan het dak te nat of te droog worden, wat uiteraard niet goed is voor de ontwikkeling van de planten.

Bij dit systeem is het ook heel belangrijk dat de beschermende en waterkerende dakbedekkingslaag heel stevig is, aangezien er weinig bescherming is tussen deze laag en de grondlaag. Is de beschermlaag niet stevig genoeg, dan kan er schade ontstaan aan het dak.

Dankzij de eenvoudige opbouw is dit type groendak het goedkoopst. Maar omwille van de nadelen wordt er steeds minder voor gekozen.

Tweelagig systeem

Bij dit type groendak wordt er onder de grondlaag nog een extra drainagelaag aangebracht. Deze drainagelaag kan bestaan uit drainagematten, maar ook uit een laag sterk absorberende stoffen, zoals vulkanisch gesteente of geëxpandeerde kleikogels.

Tussen de drainagelaag en de grondlaag bevindt zich nog een filterlaag, in de vorm van een filterdoek of turf. Deze filterlaag moet ervoor zorgen dan kleine substraatdeeltjes niet tot in de drainagelaag komen, aangezien dit voor een verstopping zou kunnen zorgen.

De grondlaag bestaat uit een laag van mineraal substraat. In deze laag wordt de vegetatie aangebracht. In vele gevallen wordt deze laag aangebracht in de vorm van vegetatiematten, waarin de vegetatie kant en klaar is voorgeplant.

In vergelijking met het éénlagige systeem is dit type groendak al een flinke vooruitgang, aangezien de drainage in dit systeem veel beter is geregeld.

Drielagig systeem

Het drielagig systeem is veruit het best uitgebouwde systeem. Bovenop het tweelagig systeem wordt er in dit systeem ook nog een regenwaterreservoir toegevoegd. Dit reservoir wordt vaak geïntegreerd in de drainagelaag van de opbouw. De aanwezigheid van het waterreservoir bewijst natuurlijk vooral z'n nut in perioden van lange droogte, wanneer de vegetatie als gevolg van het reservoir toch nog het nodige vocht tot zich kan nemen.

Omwille van de uitgebreide opbouw is het drielagig systeem ook wel het duurste type groendak.